Özlü Tel Kullanım Alanları ve Avantajları

Özlü tel nedir ve kullanım alanları nelerdir? Çelik şeritlerin form verme işlemine tabi tutularak boru formuna getirilip, içerisine toz halindeki çeşitli kimyasalların doldurulması ile üretilen özlü tellerin birçok sektörde kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır. Birleştirme, sert dolgu, tamir bakım kaynakları gibi farklı yöntemler için özlü tel kullanımı, masif tel ve elektrot kullanımının önüne geçmeye başlamıştır.

Peki göreceli olarak fiyatı daha yüksek olan özlü teller neden geleneksel yöntemlere göre daha fazla tercih edilmeye başlandı? Toplam üretim maliyetlerini düşürmede sağladığı avantajlar, kaynak kalitesi, kaynak metali yığma ve doldurma kabiliyeti gibi yöntemin öne çıkan özelliklerini incelemeye çalışalım.

Özlü Telin Masif Gazaltı Kaynak Tellerine Göre Avantajları

Özlü tellerin masif tellere göre sağladığı yüksek kaynak metali yığma hızları, imalat sürelerini direkt olarak etkilemektedir. Yüksek yığma hızına karşılık düşük çapak oluşumu imalat sonrası çapak temizliği için gerekli olan işçilik maliyetlerini düşürmektedir. Ayrıca daha büyük damlacık yapılı kaynak metali transferi sağlayan özlü teller kaynak yüzeyi yan duvarları için mükemmel nüfuziyet sağlar.

Özlü tellerin masif tellere göre en önemli avantajlarından biri de tüm pozisyonlarda kaynak yapmaya imkan vermesidir. Tavan ve düşey kaynak pozisyonları gibi kaynak banyosunun kontrolünün zor olduğu proseslerde bile özlü tel kullanımı ile yüksek kaynak hızlarında nüfuziyetli kaynaklar yapılabilmektedir.

Özlü Tellerin Örtülü Elektrotlara Göre Avantajları

Kaynak elektrodu kullanımının hızla yerini alan özlü tel teknolojisi, özellikle üretim hızı ve verimlilik avantajları ile öne çıkmaktadır. Kaynak elektrodu uygulamasında işin doğası gereği her elektrot bitiminde meydana gelen duruşlar, gaz altı kaynak makinesi ile kullanılan mekanize edilmiş özlü tel kaynak yöntemi ile ortadan kaldırılmaktadır.

Elektrot ile kaynak yapılırken elektrot bitiminde ortaya çıkan kullanılamayan fireler üretim verimliliği için ayrıca olumsuz bir noktadır.

Özlü tellerin kaynak metali yığma kabiliyeti elektrotlara göre daha iyi olduğundan, üretim verimliliği ve hızı açısından sağladığı avantajlar da göz önünde bulundurulduğunda, özlü tel teknolojisinin elektrot kullanımının yerini almaya başlamasının doğal bir süreç olduğu anlaşılabilir bir durumdur.

İhtiyaca Göre Formülasyona Müdahale Edilebilme Esnekliği

Özlü teller, kaynak edilecek malzemenin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde üretici firma tarafından farklı formülasyonlar uygulanarak çözüm sunabilirler. Özellikle yüksek alaşımlı masif gazaltı kaynak tellerinin düşük kaynak kabiliyetleri, uygun formülasyonlar ile özlü tel kullanımında elimine edilebilir.

Uygun formülasyonlar ile kaynak kalitesindeki iyileştirmeler ve kaynak metalinin mekanik değerlerindeki avantajlar göz ardı edilmemelidir.

Deoksidasyon

Kaynak yapılacak malzemenin temizliği, kaynak kalitesine direkt olarak etki etmekle beraber, gerek ortaya çıkan ek işçilik maliyetleri gerekse özellikle proje bazlı işlerde zamanla yarışan üretimin dinamikleri nedeniyle, yüzey temizleme işleminin %100 yapılamadığı durumlar sıkça karşımıza çıkabilmektedir. Malzeme üzerinde kalan yağ, pas, kir gibi kaynak kalitesini olumsuz etkileyen gözenek ve çatlak gibi sorunlara neden olan unsurların, özlü tel içerisinde bulunan özellikle deokside edici kimyasallar sayesinde kaynak cürufuna hapsedilerek kaynak banyosundan uzaklaştırılması özlü tel kullanımı ile mümkün olabilmektedir.

Özlü Telin Diğer Önemli Avantajlar ve Uygulamaları

Kaynak esnasında içerisindeki öz maddesinin koruyucu atmosfer oluşturması özlü tellerin tersane ve inşaat sektörü gibi açık havada kaynak yapılmak zorunda olunan sektörlerde tercih edilmesini sağlar. Özlü tellerin özellikle gazsız kendinden korumalı olan tipleri, gaz sarfiyat maliyetlerini minimize ederken kaynak banyosunu olumsuz etkileyen açık hava çalışma şartlarının getirdiği olumsuzlukları da elimine eder.Özellikle gaz koruması gerektirmeyen, kendinden gaz korumalı GekaTec markalı Hardcor 300 O, Hardcor 600 O, Hardcor 58 TIC O Hardcor 65 O, Hardcor 63 O gibi özlü teller sert dolgu uygulamalarında sıklıkla tercih edilmektedir.

Koruyucu gaz olarak CO2 gazı ile kullanılan GeKa Elcor R 71 rutil tip özlü kaynak telleri, yüksek erime kapasitesi ile yüksek akım şiddetlerinde her pozisyonda kaynak yapılabilme imkanı ile üretim verimliliği sağlamaktadır. Özellikle tersane, çelik konstrüksiyon, makine imalatında sıklıkla tercih edilen GeKa Elcor R 71 düşük hidrojen seviyesi (H5) ile öne çıkmaktadır. Kaynak dikişindeki düşük hidrojen içeriği sayesinde hidrojen kaynaklı çatlakların önüne geçilebilmektedir. Maliyeti karışım gazına oranla daha düşük olan CO2 gazı sayesinde koruyucu gaz maliyetlerinde tasarruf sağlanmış olmaktadır.