Torç Seçimi Nasıl Yapılır?
Kaç çeşit kaynak torcu vardır?
Koruyucu gazı ve kaynak metalini, kaynak yapılan bölgeye ileten torç, kaynakçının kaynak yapmasını sağlıyor. Torç türleri de kaynak makinesi ve malzemeye göre değişkenlik gösteriyor.
Torçlar, gazaltı dediğimiz, MİG-MAG tipi torçlar; TİG kaynak makinelerinde kullanılan TİG torçları ve plazma kesim torçları olarak üçe ayrılır.
Makine ve Torç Uyumlu Olmalı
Gazaltı torçlarına bakacak olursak makinenin ve torçun amperinin aynı oranda olması gerekiyor. Örneğin 500 amperlik bir makine için 500 amper taşıma kapasitesine sahip bir torç kullanmak gerekir. Torçun çok uzun olması da kaynakçı için dezavantaj oluşturuyor. Çünkü iletim sorunları yaşanabiliyor. Mümkün olduğunca kaynak torçunun uzunluğunun kısa olması tercih edilmeli.
Kullanım Şekli Torcun Ömrünü Etkiliyor
Kullanım ömrünü artırmak kaynakçının da elinde olan bir faktör. Sahada kaynak torçları ısıya en fazla maruz kalan parçalardır. Arkın ve banyonun tam önünde en çok ısıya maruz kalan parça. Sıkça gördüğümüz bazı kullanım hataları oluyor. Örneğin makineyi taşımak için makineyi çekmek yerine torçtan tutarak makine çekiliyor. Bu da torçun bağlantı kısımlarına zarar veriyor. Veya torçun yerde olan kısımlarının üstüne bir parça düşebiliyor, üstüne basılabiliyor. Kaynak işi bittikten sonra torçun asılabileceği bir yer olması lazım. Kaynak sırasında nozulun içine sıçrayan çapakları temizleyerek hatta kimyasal bir sprey sıkarak kullanım ömrünü artırmak mümkün.
Üç Sarf Malzemesi Var
Gazaltı kaynaklarıda kullanılan MİG/MAG torçlarında en çok ısıya maruz kalan parça nozuldur. Bakır malzemeden üretilmiştir. Ve bunların krom kaplı olanları da vardır. Onun bir gerisinde kontakt meme dediğimiz bir parça vardır. Onun gerisinde difüzör bulunuyor. Bu da kaynak yaparken kullanılan gazı iletir. Onun gerisinde meme hamili dediğimiz bakır bir malzeme bulunur. Bunlar daha çok saf malzeme dediğimiz ürünlerdir ve içlerinde en fazla kontakt meme, ısıya en çok maruz kalan parça olduğu için düzenli aralıklarla değiştirilir. Bunlarda da zirkonyum içeren malzemeler aşınmaya karşı daha dayanıklıdır, kullanım ömrü daha uzundur.
Daha Uzun Ömürlü Kullanmak Mümkün
Örneğin bir kontakt memenin kullanım ömrü kullanım yeri ve kullanıldığı ampere göre değişiklik gösterir. Buna karşın kaynakçının dikkatli davranması da bu gibi parçaların daha uzun ömürlü kullanımını sağlar. Örneğin nozula yapışan çapaklar nozula vurularak temizlenmeye çalışılırsa bükülmeler olur ve kullanım ömrü kısalır. Halbuki nozul el aletiyle temizlediğinde parçaya zarar vermemiş olunur.
Soğutma Tipine Göre Torç Türleri
Su soğutmalı torçlar, makinenin bağlantısı olduğu su ünitesinden torcun boynuna kadar olan kısma kadar bir devir daim sağlıyor. Buradaki su devir daimi torçların boynundaki tetik kabzası ile kaynakçının kaynak yaparken ısınmasını engelliyor. Bu da torçun bir nevi su ile soğutulması anlamına geliyor. Hava soğutması da ortamdaki hava ile torçun soğuması demek. Bu saydıklarımız TİG kaynak torçlarının yanında MİG/MAG kaynak torçları için de geçerli.
